سری توسرا

موضوع سوره ی قدر نزول قرآن است یا اهمیت شب قدر ؟ 

شاید به نظر برسد ما در سوره ی قدر داریم در مورد اهمیت نزول قرآن  می خوانیم چرا که ابتدای سوره می فرماید : انا انزلناه فی لیله القدر ، یعنی ما آن را که قرآن باشد را در شب قدر نازل کردیم و تیتر ابتدایی باعث این تفکر شده که خداوند شب قدر را هم به مناسب قرآن و نزول قرآن دارد اهمیت می دهد ، در صورتی که شب قدر موضوع اصلی این سوره است و ما را به توجه به جریان قدرت الهی در آن شب تذکر می دهد . 

در روایتی امام باقر علیه السلام می فرماید : 

لَقَدْ خَلَقَ اَللَّهُ جَلَّ ذِکْرُهُ لَیْلَةَ اَلْقَدْرِ أَوَّلَ مَا خَلَقَ اَلدُّنْیَا وَ لَقَدْ خَلَقَ فِیهَا أَوَّلَ نَبِیٍّ یَکُونُ وَ أَوَّلَ وَصِیٍّ یَکُونُ وَ لَقَدْ قَضَى أَنْ یَکُونَ فِی کُلِّ سَنَةٍ لَیْلَةٌ یَهْبِطُ فِیهَا بِتَفْسِیرِ اَلْأُمُورِ إِلَى مِثْلِهَا مِنَ اَلسَّنَةِ اَلْمُقْبِلَةِ مَنْ جَحَدَ ذَلِکَ فَقَدْ رَدَّ عَلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ 

امام محمد تقی علیه السلام فرمود: خدای-جل ذکره-شب قدر را در ابتدای خلقت دنیا آفرید و در آن شب نخستین پیغمبر و نخستین وصیی که باید باشد(آدم و شیث را)آفرید وجود آنها را مقدر ساخت و حکم فرمود که در هر سالی شبی باشد که در آن شب تفسیر و بیان امور تا چنان شبی در سال آینده فرود آید، هر که آن شب را انکار کند، علم خدای عز و جل را رد کرده

 

جریان مقدرات با تفصیل و با توجه به اختیار انسان در شب قدر نازل می شود : 

البته این گونه نیست که اگر ما در شب قدر حاضر در درگاه خدا باشیم چیزی رقم خواهد خورد که ناچارا به سمت آن خوبی خواهیم رفت و اگر حضور نداشته باشیم سرنوشت بدی رقم خواهد خورد که ناچارا به آن مبتلا خواهیم شد ، بلکه رشته ها و مجموعه های فراوانی از اندازه ها نازل می شود و که مشخص می کند با انتخاب هر کدام از سر رشته ها چه اتفاقی در عالم خواهد افتاد لذا می فرماید : « و ما ادراک ما لیله القدر »  و وقعا از قدرت درک ما خارج است این نظم و اتصال جریانات امور و تقدیرات ، و مادر واقع در شب قدر با حضور خود مقادیر این انتخاب ها را در حالت بهتری جهت سعادت خود رقم می زنیم با تصمیم های خود و حالت توبه که چه بسا شاید تا بی نهایت سر رشته ای از تصمیم ها ما ادامه پیدا کند و لذا می فرماید : «لیله القدر خیر من الف شهر » بهتر از هزار ماه بودن در عرب عدد کثرت است و معلوم نیست تا کجا با انتخاب یک سر رشته می توانیم تغییر در زندگی خود ایجاد کنیم  و از طرفی اراده ای را هم از روح و حیاتی که در این شب به همراه ملائکه نازل می شود در خواست می کنیم برای زنده شدن و انتخاب راه های درست در این رشته ای به هم متصل و منظم در تقدرات ما که می فرماید : « تنزل الملائکه و الروح فیها باذن ربهم من کل امر » در مورد حقیقت روح در قرآن می فرماید : یسئلونک عن الروح ، قل الروح من امر ربی  *   پیامبر از تو در مورد حقیقت روح سؤال می کنند بگو روح از امر پروردگار من است ! حال امر پروردگار چیست ؟ در بیان قرآن امر پروردگار همان حیاتی است که با کن ایجاد می شود چرا که می فرماید : انما امره اذا اراد شیء ان یقول له کن فیکون . 

 

اما چرا در ابتدای سوره می فرماید : انا انزلناه فی لیله القدر و ما را متوجه نزول قرآن در این شب می کند ؟ 

علت آن می تواند این باشد که معیار و منطق این نزول تقدیرات و مجموعه رشته ای اندازه گیری شده بر اساس قرآن است ، قرآن می توانست در هر شب دیگری نازل شود مانند شب بعثت و آن شب برای ما بواسطه ی نزول قرآن با ارزش می شد و البته بنا بر این بود که شب تقدیرات شب نزول قرآن باشد تا منطق این نزول تقدیرات را در کتاب زندگی هم نشان دهد .